Κοινωνικές (S) προκλήσεις
Οι Κοινωνικές (S) προκλήσεις που εντοπίστηκαν στο πλαίσιο της Στρατηγικής είναι οι εξής:
Πολιτικές, κοινωνικό-πολιτισμικές προκλήσεις που συνδέονται με την ορθή διακυβέρνηση:
S1. Ειρηνική διαβίωση
S5. Καθιέρωση ορθής διακυβέρνησης
S6. Προώθηση της συμμετοχικής διαχείρισης
Προκλήσεις που σχετίζονται με την ποιότητα ζωής και την ευημερία:
S2. Βελτίωση της ποιότητας ζωής
S3. Συμβολή στην ευημερία και την καλή υγεία των ανθρώπων
Βελτίωση των σχέσεων των κοινωνιών με την κληρονομιά τους:
S4. Διατήρηση της συλλογικής μνήμης
S7. Βελτιστοποίηση της εφαρμογής των συμβάσεων
S8. Προώθηση μιας προσέγγισης της κληρονομιάς χωρίς αποκλεισμού
Σύσταση S1: Ενθάρρυνση της συμμετοχής των πολιτών και των τοπικών αρχών στην αξιοποίηση της καθημερινής τους κληρονομιάς
Η σύσταση S1 επιδιώκει καλύτερες συνέργειες στην αναγνώριση και εκτίμηση των τοπικά προσβάσιμων άυλων και υλικών παραδειγμάτων πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω της προώθησης της συμμετοχικής δημοκρατίας. Στο ιδανικό της μοντέλο οι πολίτες συμμετέχουν ενεργά σε πολιτιστικές εκδηλώσεις και δράσεις που οργανώνονται από τις τοπικές αρχές και τις ενώσεις. Προτεινόμενες πορείες δράσεων περιλαμβάνουν επισκέψεις εξερεύνησης που οργανώνονται από κατοίκους και επαγγελματίες, επίδειξη παραδοσιακών επαγγελματικών δεξιοτήτων και γνώσεων, διοργάνωση εκδηλώσεων λαϊκής παράδοσης, έκδοση φυλλαδίων, βιβλίων, επιστημονικών εργασιών για τις τοπικές λαϊκές παραδόσεις, τη λαϊκή γλώσσα και άλλους τύπους τοπικών μνημείων, μετάδοση και κοινή χρήση διαδικτυακού οπτικοακουστικού και ραδιοφωνικού υλικού με ενεργή συμμετοχή των κατοίκων.
Η σύσταση S1 απαντά στις ακόλουθες κοινωνικές προκλήσεις: S2, S4, S6, S8 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές καθώς και τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: D1, D3 και K1, K3.
Σύσταση S2: Περισσότερη προσβασιμότητα στην πολιτιστική κληρονομιά
Η σύσταση S2 αποσκοπεί στην καλύτερη πρόσβαση στην πολιτιστική κληρονομιά, είτε δια ζώσης είτε σε απομακρυσμένη μορφή. Οι τύποι των ενεργειών μπορούν επίσης να είναι πολύ διαφορετικοί: τα αντικείμενα της κληρονομιάς μπορούν να παρουσιαστούν με τη βοήθεια ενός παρουσιαστή ή ακόμη και μέσω των δυνατοτήτων της ψηφιακής τεχνολογίας. Οι επισκέπτες του χώρου ή οι χρήστες των ψηφιακών εργαλείων θα μπορέσουν να κατανοήσουν καλύτερα το αντικείμενο από αυτές τις συναντήσεις και να αναπτύξουν μια πιο προσωπική σχέση με τα στενά προσβάσιμα στοιχεία της κληρονομιάς. Οι προτεινόμενες πορείες δράσεων περιλαμβάνουν όλα τα είδη βελτιώσεων που συμβάλλουν στην ευρεία διεύρυνση του πιθανού κοινού-στόχου και στην παροχή καλύτερης εμπειρίας για τις ομάδες αυτές. Τέτοιες δράσεις μπορεί να είναι οι βελτιώσεις του χώρου όσον αφορά την ασφάλεια και όλες οι βελτιώσεις για την ευκολότερη πρόσβαση των ατόμων με σωματικές ή αισθητηριακές αναπηρίες, οι βελτιώσεις της σήμανσης του χώρου. Άλλες δράσεις μπορούν να αντανακλούν την ποικιλομορφία των επισκεπτών, παρέχοντας παραλλαγές στη διατύπωση των περιγραφών, συμπεριλαμβανομένων πολύγλωσσων εκδόσεων των παρουσιάσεων ή παιγνιώδεις παραλλαγές του ίδιου υλικού, ιδίως με τη συμμετοχή της εξ αποστάσεως εικονικής εξερεύνησης των θεμάτων, οπτικοακουστικού υλικού ή άλλων μη συνηθισμένων λύσεων. Τέλος, η διεξαγωγή εκστρατειών ευαισθητοποίησης και η επεξεργασία ειδικών τρόπων προσέγγισης ομάδων που δεν είναι συχνοί επισκέπτες του θέματος (νέοι κ.λπ.) μπορεί επίσης να αποτελέσει μια καλή και εφαρμόσιμη στρατηγική.
Η σύσταση S2 απαντά στις ακόλουθες κοινωνικές προκλήσεις: S1, S2, S5, S7 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές καθώς και τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: D1, D3 και K1, K3.
Σύσταση S3: Αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς για τη διαβεβαίωση και τη μετάδοση των θεμελιωδών αξιών της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής κοινωνίας
Η σύσταση S3 προτείνει την προώθηση των ευρωπαϊκών θεμελιωδών αξιών, όπως η δημοκρατία, ο ανθρωπισμός και η ποικιλομορφία, ιδίως μέσω της συμμετοχής σε ευρωπαϊκά προγράμματα όπως οι Ευρωπαϊκές Πολιτιστικές Πρωτεύουσες, οι Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς ή το Σήμα Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Προτεινόμενες πορείες δράσεων μπορεί να είναι εκείνες που υπογραμμίζουν την ύπαρξη και τη σημασία των διαπολιτισμικών ανταλλαγών γνώσεων και δεξιοτήτων και όλων των διαφορετικών επιρροών μέσω των οποίων οι διαφορετικοί πολιτισμοί (εντός και εκτός Ευρώπης) επηρέασαν ο ένας τον άλλον κατά τη διάρκεια των αιώνων. Αυτή η ποικιλομορφία που μπορεί να εντοπιστεί τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα μπορεί επίσης να προωθηθεί μέσω πολύγλωσσου οπτικοακουστικού ή γραπτού περιεχομένου, που απευθύνεται σε διαφορετικό κοινό, τονίζοντας το γεγονός ότι η κληρονομιά και η πολιτιστική μας ποικιλομορφία αποτελούν σημαντικά πλεονεκτήματα για το μέλλον της Ευρώπης.
Η σύσταση S3 απαντά στις ακόλουθες κοινωνικές προκλήσεις: S1, S2, S3, S4, S5, S6, S7, S8 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές καθώς και τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: D1 και K1, K3, K6.
Σύσταση S4: Προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς ως σημείο συνάντησης και μέσο για διαπολιτισμικό διάλογο, ειρήνη και ανεκτικότητα
Η σύσταση S4 προτείνει τα μνημεία και τους δημόσιους χώρους της πολιτιστικής κληρονομιάς ως τοποθεσία και σημείο συνάντησης διαπολιτισμικών συζητήσεων με τον ίδιο τρόπο που η ελληνική αγορά ή το ρωμαϊκό φόρουμ παρείχαν χώρο για επικοινωνία, συζητήσεις και κοινές αποφάσεις. Οι προτεινόμενες πορείες δράσης θα αναδείξουν την ιστορία και την αξία των ιστορικών δημόσιων χώρων, οι οποίοι ακόμη και πολεοδομικά θα πρέπει να επιβληθούν ώστε να γίνουν βολικά σημεία συνάντησης για τις κοινότητες, όπου μπορούν να ανακαλύψουν τη διαπολιτισμικότητα και να διατηρήσουν πολιτιστικές συζητήσεις σε αυτές τις ισχυρές βάσεις. Μια ειδικά προτεινόμενη δράση είναι η συμμετοχή στο πρόγραμμα Διαπολιτισμικές Πόλεις του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Η σύσταση S4 απαντά στις ακόλουθες κοινωνικές προκλήσεις: S1, S2, S3, S4, S5, S6, S7, S8 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: Κ1, Κ2, Κ3.
Σύσταση S5: Ενθάρρυνση και αξιολόγηση των πρακτικών και διαδικασιών συμμετοχής των πολιτών
Η σύσταση S5 προτείνει την εξάλειψη όλων εκείνων των εμποδίων που θα εμπόδιζαν τους πολίτες να συμμετέχουν στις δράσεις και τις αποφάσεις που σχετίζονται με θέματα που αφορούν την πολιτιστική κληρονομιά, επιτυγχάνοντας έτσι ένα πιο δημοκρατικό και κοινωνικό μοντέλο διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η σύσταση S5 απαντά στις ακόλουθες κοινωνικές προκλήσεις: S1, S3, S5, S6, S7 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές καθώς και τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: D1, D7 και K1, K7.
Σύσταση S6: Δημιουργία κατάλληλου πλαισίου που θα επιτρέπει στις τοπικές αρχές και τις κοινότητες να αναλάβουν δράση προς όφελος της κληρονομιάς τους και της διαχείρισής της
Το όραμα της σύστασης S6 αφορά μια ενεργή ιδιότητα του πολίτη που μπορεί να διατηρήσει και να μεταβιβάσει συγκεκριμένες πτυχές της πολιτιστικής του κληρονομιάς στις επόμενες γενιές. Για να μπορούν οι πολίτες και οι τοπικές αρχές να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα, οι υφιστάμενοι νόμοι πρέπει να αναπτυχθούν περαιτέρω, ώστε να βοηθήσουν τις συμπράξεις μεταξύ των διαφόρων αρχών και των ενδιαφερομένων σε διάφορα επίπεδα. Ομοίως, με τη σύσταση S5, η συμμετοχή των πολιτών θα πρέπει να επιβάλλεται στις δράσεις για την πολιτιστική κληρονομιά, ξεκινώντας από τις συζητήσεις και καταλήγοντας σε καθήκοντα διαχείρισης της κληρονομιάς. Η διευκόλυνση της συλλογής συμμετοχικών οικονομικών πόρων και η ενθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού στην κατάρτιση εγγράφων σχεδιασμού και ανάπτυξης αποτελούν επίσης σημαντικές κατευθύνσεις δράσης στο πλαίσιο αυτής της σύστασης.
Η σύσταση S6 απαντά στις ακόλουθες κοινωνικές προκλήσεις: S1, S2, S4, S5, S6, S7 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές καθώς και τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: D1, D7 και K1, K6.
Σύσταση S7: Ανάπτυξη και προώθηση συμμετοχικών προγραμμάτων εντοπισμού της κληρονομιάς
Η σύσταση S7 προτείνει τη συμμετοχή των πολιτών στα προγράμματα εντοπισμού της πολιτιστικής κληρονομιάς, προκειμένου να αυξηθεί η συλλογική ευθύνη για την κληρονομιά, συμβάλλοντας παράλληλα στην ανάπτυξη ενός ποιοτικού περιβάλλοντος διαβίωσης. Προτεινόµενες δράσεις είναι: η δημιουργία συνεργατικών πλατφορμών για την κατάρτιση των καταλόγων, η ανάπτυξη συµµετοχικών προγραµµάτων εντοπισµού της πολιτιστικής κληρονοµιάς σε διαφορετικά εδαφικά επίπεδα και για διαφορετικά κοινά ή η προώθηση έργων που προωθούν την πλαισίωση των στοιχείων του καταλόγου. Περαιτέρω προτεινόμενες δράσεις μπορούν να είναι η συλλογή ποικίλων δεξιοτήτων, η διοργάνωση εκπαιδεύσεων με συνεδρίες ανατροφοδότησης του κοινού και η ιεράρχηση των καταλόγων των απειλούμενων ή υπό εξαφάνιση στοιχείων πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η σύσταση S7 απαντά στις ακόλουθες κοινωνικές προκλήσεις: S2, S4, S5, S6, S7, S8 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές καθώς και τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: D3 και Κ1, Κ2, Κ3.
Σύσταση S8: Ενθάρρυνση πρωτοβουλιών αποκατάστασης της πολιτιστικής κληρονομιάς από τις τοπικές κοινότητες και αρχές
Η σύσταση S8 προτείνει τη συνεχή υποστήριξη των τοπικών κοινοτήτων και αρχών για τον εντοπισμό και τη διατήρηση της άυλης και υλικής πολιτιστικής κληρονομιάς τους με τους ακόλουθους τρόπους δράσης: διάδοση ενημερωτικού και προωθητικού υλικού για τα θέματα αυτά, διοργάνωση προσπαθειών επίδειξης για την ανάδειξη και αποκατάσταση της ξεχασμένης κληρονομιάς, υποστήριξη της μετάδοσης των τοπικών παραδόσεων, της μνήμης και της ιστορίας με τη μορφή κοινοτικών εκδηλώσεων και εκπαίδευση των πολιτών ώστε να γίνουν πρεσβευτές της περιοχής τους με στενούς δεσμούς με τις τοπικές παραδόσεις και την κοινή κληρονομιά των πολιτών της περιοχής.
Η σύσταση S8 απαντά στις ακόλουθες κοινωνικές προκλήσεις: S2, S3, S4, S5, S6, S8 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές καθώς και τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: D1, D4 και K1, K2, K3, K8.
Σύσταση S9: Υποστήριξη διαγενεακών και διαπολιτισμικών σχεδίων για την προώθηση της κληρονομιάς
Οι κύκλοι δράσης της σύστασης S9 περιλαμβάνουν τη διεύρυνση των δυνατοτήτων μάθησης μεταξύ των νέων και των ηλικιωμένων στο πλαίσιο των ερευνών χώρων, των εργαστηρίων παραδοσιακών οικοδομικών τεχνών ή των αρχείων των περιουσιακών στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς. Συνιστάται επίσης η δημιουργία λεσχών με τη συμμετοχή διαφορετικών ατόμων, όπου μπορούν να διδαχθούν τόσο οι παλιές τεχνικές όσο και οι νέοι τρόποι ψηφιακών τεχνολογιών και η συμμετοχή πολιτών με διαφορετικό πολιτιστικό υπόβαθρο, τόπο καταγωγής, ηλικία και επάγγελμα σε εργασίες αποκατάστασης χώρων και άλλα έργα που σχετίζονται με την πολιτιστική κληρονομιά.
Η σύσταση S9 απαντά στις ακόλουθες κοινωνικές προκλήσεις: S1, S3, S4, S5, S6, S8 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές καθώς και τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: D1, D3 και K2, K4.
Σύσταση S10: Διευκόλυνση και ενθάρρυνση (δημόσιων και ιδιωτικών) συμπράξεων σε έργα προώθησης και διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς
Η σύσταση S10 προτείνει την επίτευξη συμμετοχικής διακυβέρνησης μέσω έργων σύμπραξης μεταξύ πολιτικών και δημόσιων οργανώσεων και αρχών. Είναι σκόπιμο να εντοπιστούν οι ενδιαφερόμενοι φορείς που είναι διαθέσιμοι για τέτοιου είδους συνεργασίες και να επιστρατευθούν. Μια άλλη προτεινόμενη δράση είναι η ευαισθητοποίηση των δυνητικών εταίρων, η ενθάρρυνση της αιγίδας και της χορηγίας της πολιτιστικής κληρονομιάς και η υποστήριξη εργαστηρίων κατάρτισης και εθελοντικής εργασίας.
Η σύσταση S10 απαντά στις ακόλουθες κοινωνικές προκλήσεις: S1, S2, S4, S5, S6, S7, S8 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές προκλήσεις: D1, D5, D7.