Παρουσίαση Αρχαιολογικών Καταλοίπων, Celje (Σλοβενία)
Παρουσίαση Αρχαιολογικών Καταλοίπων, Celje (Σλοβενία) από τον Δήμο του Celje με πρόσθετη χρηματοδότηση από το Υπουργείο Πολιτισμού (Βραβείο Europa Nostra 2019)
Οι εργασίες συντήρησης σε γραμμές κοινής ωφέλειας και η ανακαίνιση του δημόσιου χώρου της πόλης Celje το 2013 και το 2014, οδήγησαν σε προκαταρκτικές αρχαιολογικές ανασκαφές που αποκάλυψαν μέρος ενός μεσαιωνικού κελαριού και μέρος ενός ύστερου ρωμαϊκού κτιρίου. Η περιφερειακή μονάδα του Ινστιτούτου για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς (IPCHS) στο Celje εκπόνησε μελέτη για την επέκταση της αρχαιολογικής έρευνας αυτών των καταλοίπων, διατυπώνοντας πρόταση για την επί τόπου έκθεσή τους. Οι ανασκαφές, τις οποίες διαχειρίστηκε το Περιφερειακό Μουσείο του Celje, οδήγησαν στην ανακάλυψη δύο ψηφιδωτών εντός του κτιρίου που χρονολογούνται από την αρχαιότητα: το ένα σε ασπρόμαυρο και το άλλο εξ ολοκλήρου σε μαύρο χρώμα. Ανακαλύφθηκαν επίσης οι αντίστοιχοι τοίχοι, με ένα κεντρικό σύστημα θέρμανσης ενός αντιπροσωπευτικού κτιρίου, στο οποίο διατηρούνταν ακόμη σύγχρονες τοιχογραφίες. Η συντήρηση και αποκατάσταση όλων των αρχαιολογικών καταλοίπων πραγματοποιήθηκε από το Κέντρο Συντήρησης του IPCHS σε συνεργασία με το Περιφερειακό Μουσείο του Celje. Κατασκευάστηκε ένα καλοσχεδιασμένο θυγατρικό κτίριο για την παρουσίαση αυτών των λειψάνων στο κοινό, συνοδευόμενο από μια έκθεση που προετοίμασε το Περιφερειακό Μουσείο Celje. Σύμφωνα με την κριτική επιτροπή, πρόκειται για ένα καλό παράδειγμα της συντήρησης και του διαμοιρασμού των αρχαιολογικών καταλοίπων in situ σε αστικό περιβάλλον, μια πρόκληση που συναντάται συχνά σε όλη την Ευρώπη. Ο σχεδιασμός του θυγατρικού κτιρίου - μια έξυπνη, διακριτική κατασκευή - ενσωματώνεται αρμονικά στο υπάρχον οδικό μέτωπο, διατηρώντας τη συνέχειά του.
Σύντομη ανάλυση της περίπτωσης:
Η παρέμβαση σε αυτή την αστική αρχαιολογική ανασκαφή περιελάμβανε, αφενός, ενέργειες για την εξυγίανση των αρχαιολογικών καταλοίπων με παραδοσιακά υλικά συμβατά με τα υπάρχοντα και, αφετέρου, μια ευρεία δράση προστασίας, μουσειοποίησης και ερμηνείας των ίδιων των καταλοίπων. Η προστασία των λειψάνων πραγματοποιήθηκε με ένα νέο κτίριο που εντάσσεται στον αστικό ιστό, ξεχωρίζει από τα γειτονικά κτίρια και προσκαλεί τον επισκέπτη να προσεγγίσει τα αρχαιολογικά λείψανα. Η μουσειοποίηση πραγματοποιήθηκε με πολλαπλά παραδοσιακά και ψηφιακά εργαλεία που επιτρέπουν στους επισκέπτες να ερμηνεύσουν τα αρχαιολογικά λείψανα.