Rethink Heritage

Στην Ουγγαρία η θεσμική δομή που είναι αρμόδια για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς έχει αναδιοργανωθεί πολλές φορές από το 2010. Ο βασικός νόμος ωστόσο παρέμεινε ο νόμος LXIV του 2001, ωστόσο με πολλές τροποποιήσεις, οι τελευταίες από τον Ιανουάριο του 2023. Οι τελευταίες αλλαγές ανέθεσαν την προστασία και τη διαχείριση τόσο των υλικών όσο και των άυλων αντικειμένων πολιτιστικής κληρονομιάς στο νεοσύστατο Υπουργείο Κατασκευών και Μεταφορών από το γραφείο του Πρωθυπουργού, μαζί με όλα σχεδόν τα καθήκοντα που σχετίζονται με την αρχιτεκτονική. Μόνο το Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης Οικοδομικών Υποθέσεων παρέμεινε στο Κέντρο Γνώσης Lechner, το back office του Γραφείου του Πρωθυπουργού.

Στο Υπουργείο Κατασκευών και Μεταφορών τα θέματα που σχετίζονται με την πολιτιστική κληρονομιά οργανώνονται υπό την εποπτεία των δύο ξεχωριστών υπογραμματειών της Αρχιτεκτονικής Γραμματείας: τα περιουσιακά στοιχεία της δομημένης κληρονομιάς, η παγκόσμια κληρονομιά και οι αρχαιολογικοί χώροι διεκπεραιώνονται στο πλαίσιο της Υπογραμματείας που είναι αρμόδια για τη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς, ενώ τα τεχνουργήματα και οι θησαυροί τέχνης ανήκουν στην Επιθεωρητική Υπογραμματεία Τεχνουργημάτων. Στο πλαίσιο του συστήματος της υπογραμματείας, το Τμήμα Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς είναι υπεύθυνο για τον συντονισμό και την επιθεώρηση των 8 περιοχών παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Ουγγαρίας που έχουν αναγνωριστεί επίσημα από την UNESCO. Ομοίως, με τις τοποθεσίες παγκόσμιας κληρονομιάς, η ευθύνη όσον αφορά την αρχαιολογία ανήκει επίσης σε ανεξάρτητο τμήμα, το μείζον τμήμα αρχαιολογίας.

Η προστασία των μνημείων μπορεί να είναι δύο επιπέδων στην αρμοδιότητα του υπουργείου σε κρατικό επίπεδο: προστατευόμενα μνημεία και εξαιρετικά προστατευόμενα μνημεία. Οι άδειες οικοδόμησης και τροποποίησης στην περίπτωση αυτών των προστατευόμενων μνημείων είναι προσβάσιμες μόνο με την επαγγελματική υποστήριξη ενός κεντρικού αρχιτεκτονικού-τεχνικού συμβουλίου στο οποίο η Ουγγρική Ακαδημία Τεχνών εκπροσωπεί επίσης ένα μέλος. Αυτή η κεντρική δομή έχει την υποστήριξη και των τοπικών κυβερνήσεων, οι οποίες διαδραματίζουν επίσης ρόλο στην προστασία σε τοπικό επίπεδο, καθώς έχουν την εξουσία να εκδίδουν τοπικά διατάγματα για την προστασία των ιστορικών μνημείων στην επικράτειά τους.

Ο νόμος LXIV του 2001 απαριθμεί επίσης τον κατάλογο των μνημείων δύο ειδών: ιστορικά και εθνικά μνημεία, τα πρώτα με 52 και τα δεύτερα με 20 τοποθεσίες. Υπάρχει επίσης ένας εξαιρετικός εθνικός τόπος μνήμης: ο χώρος του ουγγρικού Κοινοβουλίου στο κέντρο της πρωτεύουσας, Βουδαπέστη. Οποιεσδήποτε αποφάσεις σε σχέση με τους ιστορικούς και εθνικούς τόπους μνήμης μπορούν να ληφθούν μόνο σύμφωνα με δύο επιτροπές: την Επιτροπή Εθνικών Τόπων Μνήμης και Ευσέβειας (10 μέλη) που είναι οργανωμένη στο πλαίσιο του Ινστιτούτου Εθνικής Κληρονομιάς και την Επιτροπή Εξαιρετικών Τόπων Μνήμης (5 μέλη) που είναι υπεύθυνη για τη φροντίδα της προστασίας του χώρου του ουγγρικού Κοινοβουλίου, υπό την προεδρία του προέδρου της Βουλής. Τέλος, η Επιτροπή Πολιτιστικών Αντικειμένων (8 μέλη) παρέχει επίσημες δηλώσεις και συστάσεις σε σχέση με εθνικής σημασίας θησαυρούς τέχνης και αντικείμενα.

Το Εθνικό Μουσείο της Ουγγαρίας, το Μουσείο Ιστορίας της Βουδαπέστης, τα μουσεία σε επίπεδο κομητείας, τα τοπικά μουσεία με αρχαιολογική άδεια, το Κέντρο Έρευνας Ανθρωπιστικών Επιστημών, το Ινστιτούτο Ουγγρικής Έρευνας, τα πανεπιστημιακά τμήματα που εκδίδουν μεταπτυχιακά μαθήματα αρχαιολογίας και συγκεκριμένοι ερευνητές μπορούν να διεξάγουν επιστημονική έρευνα και προληπτικές ανασκαφές σε αρχαιολογικούς χώρους υπό αυστηρούς και λεπτομερείς όρους.

 ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

● Νόμος LXXVII του 2011 για την Παγκόσμια Κληρονομιά

● Νόμος CXL του 1997 για τα μουσεία, τις δημόσιες βιβλιοθήκες και τις πολιτιστικές υπηρεσίες της κοινωνίας

● Νόμος LXIV του 2001 για την προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς

  ΕΠΙΚΥΡΩΜΕΝΕΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ

● Νόμος CXI του 2007 για τη δημοσίευση της Σύμβασης της Φλωρεντίας

● Νόμος CX του 2012 για τη δημοσίευση της Σύμβασης του Φάρο

● Κυβερνητικό Διάταγμα 149 του 2000 για τη δημοσίευση της Σύμβασης της Βαλέτας

● Νόμος 9 του 2014 για τη δημοσίευση της Σύμβασης της UNESCO για την Προστασία της Υποβρύχιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς

● Νόμος 6 του 2008 για τη δημοσίευση της Σύμβασης της UNESCO  για την Προστασία και την Προώθηση της Ποικιλομορφίας των Πολιτιστικών Εκφράσεων

● Νόμος 29 του 2006 σχετικά με τη Σύμβαση της Χάγης

● Νόμος 38 του 2006 για τη δημοσίευση της Σύμβαση της UNESCO για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO

● Νόμος 21 του 1985 σχετικά με τη δημοσίευση της Σύμβασης της UNESCO για την προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς

● Νόμος 2 του 1979 για τη δημοσίευση της Σύμβασης της UNESCO για τα Μέσα Παρεμπόδισης και Πρόληψης της Παράνομης Εισαγωγής, Εξαγωγής και Μεταβίβασης Ιδιοκτησίας των Πολιτιστικών αγαθών