ΚΕΝΤΡΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ - ΙΣΠΑΝΙΑ
Στην Ισπανία, η εθνική νομοθεσία θέσπισε το πλαίσιο για την πολιτιστική κληρονομιά με το νόμο 16/1985, της 25ης Ιουνίου, για την ισπανική ιστορική κληρονομιά. Ο νόμος αυτός ρυθμίζει γενικές πτυχές για το σύνολο της χώρας. Ωστόσο, η μεταφορά αρμοδιοτήτων στις Αυτόνομες Κοινότητες το 1985 οδήγησε στην ανάπτυξη μιας περιφερειακής νομοθεσίας και στη σημερινή κατάσταση όπου κάθε Αυτόνομη Κοινότητα έχει τη δική της ειδική νομοθεσία για τη ρύθμιση της διαφύλαξης της κληρονομιάς. Η εθνική νομοθεσία θεσπίζει τρία επίπεδα για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς: τα ακίνητα με καθεστώς ιστορικής κληρονομιάς, το Γενικό Μητρώο Κινητών Περιουσιακών Στοιχείων και το Γενικό Μητρώο Περιουσιακών Στοιχείων Πολιτιστικού Ενδιαφέροντος (κινητών και ακινήτων). Σε αυτή την κλίμακα, οι 17 Αυτόνομες Κοινότητες έχουν θεσπίσει πρόσθετα επίπεδα προστασίας στη δική τους νομοθεσία, όπως η εισαγωγή ειδικών κατηγοριών σε σχέση με την άυλη κληρονομιά.
Στο πλαίσιο της Γενικής Διεύθυνσης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Καλών Τεχνών του Υπουργείου Πολιτισμού και των αντίστοιχων Γενικών Διευθύνσεων Πολιτιστικής Κληρονομιάς των Αυτόνομων Κοινοτήτων έχουν δημιουργηθεί διάφορες μονάδες για τη διαχείριση των δράσεων που απαιτούνται για τη βελτίωση της ισχύουσας νομοθεσίας. Αυτές είναι γνωστές ως Γενικές Γραμματείες (ΓΓ) για την Προστασία της Ιστορικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Επιπλέον, το Ινστιτούτο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ισπανίας (IPCE) είναι μια Γενική Υποδιεύθυνση που υπάγεται στη Γενική Διεύθυνση Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Καλών Τεχνών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, της οποίας κύριο καθήκον είναι η έρευνα, η συντήρηση και η αποκατάσταση των περιουσιακών στοιχείων που συνθέτουν την Πολιτιστική Κληρονομιά, καθώς και η τεκμηρίωση, η κατάρτιση και η διάδοση. Πρόκειται για ένα σύνθετο έργο το οποίο το IPCE προσεγγίζει από διεπιστημονική άποψη (αρχιτέκτονες, αρχαιολόγοι, ιστορικοί τέχνης, εθνογράφοι, συντηρητές, φυσικοί, γεωλόγοι, χημικοί, βιολόγοι, εμπειρογνώμονες τεκμηρίωσης, ειδικοί πληροφορικής, βιβλιοθηκονόμοι, αρχειονόμοι και εμπειρογνώμονες συντήρησης, μεταξύ άλλων).
Τα καθήκοντα που σχετίζονται με τη συμμόρφωση με τις διεθνείς συμφωνίες που έχει επικυρώσει η Ισπανία είναι επίσης συγκεντρωμένα σε κρατικό επίπεδο. Προκειμένου να τηρηθούν οι δεσμεύσεις σε εθνικό επίπεδο, τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν συσταθεί σε όλη την Ισπανία διάφορες επιτροπές και ομάδες εργασίας για την εκπόνηση των σχεδίων δράσης που απαιτούνται για τη συμμόρφωση με τις συμφωνίες ή άλλες δεσμεύσεις ή συμφωνίες σε διεθνές επίπεδο. Ένα στρατηγικό σχέδιο για τον πολιτισμό εκπονήθηκε από την Κρατική Γραμματεία Πολιτισμού (SSC), η οποία είναι υπεύθυνη για την κατάρτιση των σχεδίων εργασίας σε όλους τους τομείς που αναφέρθηκαν προηγουμένως.
Για τον συντονισμό των διαφόρων δραστηριοτήτων που διεξάγονται στην Ισπανία στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς συστάθηκε ένα συλλογικό όργανο, το Συμβούλιο Ιστορικής Κληρονομιάς, με συνεδριάσεις για τις εθνικές και τις αυτόνομες κυβερνήσεις που πραγματοποιούνται αρκετές φορές το χρόνο.
ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
● Νόμος 16/1985 για την Ισπανική Ιστορική Κληρονομιά και,
● Βασιλικό Διάταγμα 111/1986 για την ανάπτυξη του νόμου 16/1985
ΕΠΙΚΥΡΩΜΕΝΕΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ
● Σύμβαση για την Προστασία των Πολιτιστικών Αγαθών σε Περίπτωση Ένοπλης Σύρραξης, Χάγη, 14 Μαΐου 1954 (UNESCO). Επικυρώθηκε από την Ισπανία στις 14 Μαΐου 1954 (Επίσημη Εφημερίδα του Κράτους (BOE), 24 Νοεμβρίου 1960).
● Πρώτο Πρωτόκολλο για την Προστασία των Πολιτιστικών Αγαθών σε Περίπτωση Ένοπλης Σύρραξης (UNESCO). Προσχώρηση της Ισπανίας την 1η Ιουνίου 1992 (25 Ιουλίου 1992).
● Δεύτερο Πρωτόκολλο στη Σύμβαση της Χάγης του 1954 για την Προστασία των Πολιτιστικών Αγαθών σε Περίπτωση Ένοπλης Σύρραξης, Χάγη, 26 Μαρτίου 1999 (UNESCO). Υπογράφηκε από την Ισπανία στις 17 Μαΐου 1999 και επικυρώθηκε από την Ισπανία στις 21 Ιουνίου 2001 (BOE, 30 Μαρτίου 2004).
● Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Σύμβαση (αριθ. 18, Συμβούλιο της Ευρώπης, 19 Δεκεμβρίου 1954). Προσχώρηση της Ισπανίας, 4 Ιουλίου 1957 (BOE, 10 Αυγούστου 1957).
● Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία της Αρχαιολογικής Κληρονομιάς (αριθ. 66, Συμβούλιο της Ευρώπης), Λονδίνο, 6 Μαΐου 1969. Προσχώρηση της Ισπανίας, 18 Φεβρουαρίου 1975 (BOE, 5 Ιουλίου 1975).
● Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία της Αρχαιολογικής Κληρονομιάς (αναθεωρημένη), Βαλέτα (Μάλτα), 16 Ιανουαρίου 1992 (Συμβούλιο της Ευρώπης). Επικυρώθηκε από την Ισπανία, 31 Μαρτίου 2011 (BOE, 20 Ιουλίου 2011).
● Σύμβαση για τα Μέσα Παρεμπόδισης και Πρόληψης της Παράνομης Εισαγωγής, Εξαγωγής και Μεταβίβασης Ιδιοκτησίας των Πολιτιστικών αγαθών, Παρίσι, 17 Νοεμβρίου 1970 (UNESCO). Επικυρώθηκε από την Ισπανία στις 13 Δεκεμβρίου 1985 (BOE, 5 Φεβρουαρίου 1986).
● Σύμβαση για την Προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς (UNESCO), Παρίσι, 23 Νοεμβρίου 1972. Επικυρώθηκε από την Ισπανία στις 23 Ιανουαρίου 1984, στην Υεμένη (BOE, 19 Μαΐου 1984).
● Σύμβαση για την Προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της Ευρώπης (αριθ. 121, Συμβούλιο της Ευρώπης), Γρανάδα, 3 Οκτωβρίου 1985. Επικυρώθηκε από την Ισπανία στις 11 Απριλίου 1989 (BOE, 30 Ιουνίου 1989).
● Σύμβαση Unidroit για τα κλαπέντα ή παρανόμως εξαχθέντα πολιτιστικά αγαθά, Ρώμη, 24 Ιουνίου 1995. Προσχώρηση της Ισπανίας στις 9 Μαΐου 2002 (BOE, 16 Οκτωβρίου 2002).
● Ευρωπαϊκή Σύμβαση του Τοπίου, Φλωρεντία, 20 Οκτωβρίου 2000 (Συμβούλιο της Ευρώπης). Επικυρώθηκε από την Ισπανία στις 26 Νοεμβρίου 2007 (BOE, 5 Φεβρουαρίου 2008).
● Σύμβαση για την προστασία της Υποβρύχιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO), Παρίσι, 2 Νοεμβρίου 2001. Επικυρώθηκε από την Ισπανία στις 25 Μαΐου 2005 (BOE, 5 Μαρτίου 2009).
● Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO), Παρίσι, 17 Οκτωβρίου 2003. Επικυρώθηκε από την Ισπανία στις 6 Οκτωβρίου 2006 (BOE, 5 Φεβρουαρίου 2007).
Οι πληροφορίες σχετικά με τη νομοθεσία βασίζονται στα δεδομένα του Συμβουλίου της Ευρώπης: https://www.coe.int/en/web/herein-system/spain