Εδαφικές & Οικονομικές (D) προκλήσεις
Εδαφικές & Οικονομικές (D) προκλήσεις που προσδιορίζονται στο πλαίσιο της στρατηγικής είναι οι ακόλουθες:
Προκλήσεις με στόχο την ευεξία και την ευημερία της κοινωνίας:
D1. Οικοδόμηση μιας κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς και με μεγαλύτερη συνοχή
D2. Ανάπτυξη της ευημερίας της Ευρώπης αξιοποιώντας τους πόρους της κληρονομιάς της
D3. Εξασφάλιση ότι οι Ευρωπαίοι απολαμβάνουν υψηλή ποιότητα ζωής, σε αρμονία με το πολιτιστικό και φυσικό τους περιβάλλον
Προκλήσεις με στόχο τη βιώσιμη, οικολογική και παραγωγική χρήση της κληρονομιάς:
D4. Εφαρμογή της αρχής της ολιστικής διατήρησης
D5. Διασφάλιση ότι η κληρονομιά λαμβάνεται υπόψη στις στρατηγικές και τα προγράμματα βιώσιμης χωρικής ανάπτυξης
D6. Ανάπτυξη της ικανότητας των δημόσιων υπηρεσιών να αντιμετωπίζουν θέματα βιώσιμης χωρικής ανάπτυξης μέσω της καλύτερης χρήσης της κληρονομιάς
D7. Διατήρηση και ανάπτυξη της ικανότητας των δημόσιων υπηρεσιών να αντιμετωπίζουν θέματα κληρονομιάς
D8. Αύξηση της χρήσης και επαναχρησιμοποίησης της κληρονομιάς
Σύσταση D1: Προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς ως πόρο και διευκόλυνση των οικονομικών επενδύσεων
Η σύσταση D1 απεικονίζει την πολιτιστική κληρονομιά ως αναντικατάστατο και μακροπρόθεσμο περιουσιακό στοιχείο, το οποίο με τις κοινωνικές, πολιτιστικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις του είναι κάτι που αξίζει πραγματικά να επενδυθεί. Η υποστήριξη της πολιτιστικής κληρονομιάς σημαίνει άμεση ή έμμεση υποστήριξη για την ανάπτυξη της οικονομίας. Προτεινόμενες πορείες δράσης είναι: κίνητρα για τη διατήρηση της κληρονομιάς και την εκπαίδευση στην κληρονομιά, υποστήριξη έργων που αντιμετωπίζουν την κληρονομιά με τον απαιτούμενο τρόπο, επίδειξη των θετικών επιπτώσεων της κληρονομιάς και της απόδοσης της επένδυσης και, τέλος, άμεση στήριξη των επενδύσεων στην πολιτιστική κληρονομιά.
Η σύσταση D1 απαντά στις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές προκλήσεις: D2, D3, D4, D5, D6, D7 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες κοινωνικές προκλήσεις: S2.
Σύσταση D2: Υποστήριξη και προώθηση του τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς ως μέσου δημιουργίας θέσεων εργασίας και επιχειρηματικών ευκαιριών
Η σύσταση D2 υποδηλώνει ότι η επένδυση στην πολιτιστική κληρονομιά σημαίνει μεγάλη συμβολή στον επιθυμητό αριθμό θέσεων εργασίας, καθώς στην ΕΕ και σε διάφορους τομείς μπορούμε να συνδέσουμε 300.000 άμεσες και 7 εκατομμύρια έμμεσες θέσεις εργασίας με την πολιτιστική κληρονομιά. Οι άνθρωποι αυτοί εργάζονται σε διάφορους τομείς και σε διαφορετικά επίπεδα, από τη συντήρηση, την αποκατάσταση, τη διοίκηση και τη διαχείριση μέχρι τον τουρισμό και την εκπαίδευση. Οι προτεινόμενες δράσεις περιλαμβάνουν: επανένταξη των επαγγελμάτων που σχετίζονται με την πολιτιστική κληρονομιά στην επαγγελματική εκπαίδευση, υποστήριξη των σχέσεων μεταξύ του τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς και των κέντρων εργασίας, εισαγωγή διατομεακών πολιτικών για να βοηθηθεί η πολιτιστική κληρονομιά να επηρεάσει τους δικούς της τομείς, επενδύσεις στην έρευνα και την τεχνογνωσία για την υποστήριξη της πολιτιστικής κληρονομιάς με εργασία και υπηρεσίες.
Η σύσταση D2 απαντά στις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές προκλήσεις: D1, D2, D3, D5, D6, D7 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες κοινωνικές, καθώς και τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: S8 και K2, K5.
Σύσταση D3: Προώθηση δεξιοτήτων και επαγγελματιών στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς
Οι επαγγελματίες του τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς πρέπει να γνωρίζουν τόσο τις παραδοσιακές όσο και τις σύγχρονες τεχνολογίες για να είναι επιτυχημένοι στον τομέα τους. Οι γνώσεις και οι δεξιότητές τους μπορούν να είναι ιδιαίτερα ελκυστικές για όσους πρόκειται να επιλέξουν επαγγέλματα ζωής με μεγάλη ευθύνη και κοινωνικές και πολιτιστικές επιπτώσεις. Η σύσταση D3 προτείνει την προώθηση αυτών των δεξιοτήτων της πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω οργανωμένων εκστρατειών και το άνοιγμα χώρων ανασκαφής και αποκατάστασης, λατομείων, εργοταξίων, εργαστηρίων και αρχείων στο κοινό, ώστε οι πολίτες να μπορούν να συναντήσουν τους επαγγελματίες της πολιτιστικής κληρονομιάς και τους μάστορες των παραδοσιακών οικοδομικών επαγγελμάτων κατά τη διάρκεια των πραγματικών εργασιών τους.
Η σύσταση D3 απαντά στις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές προκλήσεις: D1, D3, D5, D6 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες κοινωνικές καθώς και τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: S4 και K1, K2, K4, K5, K8.
Σύσταση D4: Εκπόνηση μελετών επιπτώσεων στην πολιτιστική κληρονομιά για έργα αποκατάστασης, κατασκευής, σχεδιασμού και υποδομής
Η πολιτιστική κληρονομιά θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως πόρος και όχι ως περιορισμός στο πλαίσιο έργων άλλων τομέων, όπως ο χωροταξικός σχεδιασμός ή η εδαφική ανάπτυξη, και ο χειρισμός της με αυτόν τον τρόπο μπορεί να οδηγήσει αποκλειστικά στην καλύτερη δυνατή ποιότητα. Οι προτεινόμενες δράσεις της σύστασης D4 είναι: εισαγωγή μελετών επιπτώσεων στην πολιτιστική κληρονομιά σε ευρύτερη κλίμακα, υποστήριξη των έργων ανακαίνισης και αποκατάστασης των υφιστάμενων περιουσιακών στοιχείων πολιτιστικής κληρονομιάς, ενθάρρυνση της ανάλυσης της διατήρησης και αποκατάστασης των αρχικών δομών αντί της ανέγερσης νέων κατασκευών.
Η σύσταση D4 απαντά στις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές προκλήσεις: D2, D3, D4, D5, D6 και διασυνδέεται με την ακόλουθη πρόκληση γνώσης και εκπαίδευσης: K5.
Σύσταση D5: Ενθάρρυνση της επαναχρησιμοποίησης της κληρονομιάς και της χρήσης των παραδοσιακών γνώσεων και πρακτικών
Η επαναχρησιμοποίηση παλαιών κτιρίων είναι μια πιο σύνθετη εργασία από την ανάπτυξη εντελώς νέων δομών, είναι επίσης συνήθως πιο δαπανηρή, αλλά σίγουρα πιο βιώσιμη και φιλική προς το περιβάλλον όσον αφορά το ενεργειακό ισοζύγιο των επενδύσεων. Τα κατάλληλα προγράμματα επαναχρησιμοποίησης μπορούν να επηρεάσουν θετικά τις δημογραφικές διαδικασίες τόσο των επαρχιακών όσο και των αστικών περιοχών. Οι προτεινόμενες πορείες δράσης είναι οι ακόλουθες: προώθηση της ολιστικής διατήρησης ως προτεραιότητα στην πολιτική για την πολιτιστική κληρονομιά, θέσπιση κινήτρων για τη συντήρηση των μνημείων, ενίσχυση της νομοθεσίας για την αποφυγή της κατεδάφισης των περιουσιακών στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς και ενθάρρυνση της επαναχρησιμοποίησης και της εναλλακτικής χρήσης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η σύσταση D5 απαντά στις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές προκλήσεις: D1, D2, D3, D4, D5, D6, D7 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες κοινωνικές καθώς και τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: S8 και K3.
Σύσταση D6: Διασφάλιση ότι η πολιτιστική κληρονομιά λαμβάνεται υπόψη στις αναπτυξιακές, χωροταξικές, περιβαλλοντικές και ενεργειακές πολιτικές
Ομοίως με τη σύσταση D3, η σύσταση D6 προτείνει ότι η κληρονομιά πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ως αναπόσπαστο μέρος των επενδύσεων άλλων τομέων, όπως ο χωροταξικός σχεδιασμός, η περιβαλλοντική, η ενεργειακή και η γεωργική πολιτική. Οι προτεινόμενες πορείες δράσης είναι: συστηματική εξέταση της κληρονομιάς στο χωροταξικό σχεδιασμό και την περιβαλλοντική διαχείριση, διευκόλυνση της ολιστικής προσέγγισης της κληρονομιάς και πειραματικές δραστηριότητες για την ενεργειακή απόδοση των παλαιών κτιρίων.
Η σύσταση D6 απαντά στις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές προκλήσεις: D1, D2, D3, D4, D5, D6, D7 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες κοινωνικές καθώς και τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: S7 και K4, K6.
Σύσταση D7: Εξέταση της πολιτιστικής κληρονομιάς στις πολιτικές βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης
Η κληρονομιά είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες του σύγχρονου τουρισμού, ο οποίος έχει τρία είδη μέτρων ικανοποίησης: τις προσδοκίες των επισκεπτών, τη διατήρηση της κληρονομιάς και την ποιότητα ζωής των κατοίκων της περιοχής. Η σύσταση της D7 προωθεί την αργή μετακίνηση που προσφέρει τη διαφοροποίηση των τουριστικών διαδρομών, την ελάφρυνση της πίεσης στις πιο προβεβλημένες περιοχές και την προώθηση λιγότερο γνωστών αξιοθέατων των πόλεων με σημασία για την πολιτιστική κληρονομιά. Επιπλέον, προσπαθεί να ενισχύσει την τοπική ταυτότητα, παρέχοντας παράλληλα μια πιο αυθεντική πολιτιστική εμπειρία για τους τουρίστες με τους ντόπιους να είναι ισχυρά ριζωμένοι στην περιοχή. Οι τρόποι δράσης μπορεί να είναι: συμφωνίες πολιτισμού-κληρονομιάς-τουρισμού σε εθνικό επίπεδο, δημιουργία τουριστικών δραστηριοτήτων που βασίζονται στην κληρονομιά και στις τοπικές εμπορικές δεξιότητες, οργάνωση διαβουλεύσεων με τους ντόπιους για βιώσιμους και λογικούς τρόπους τουρισμού, ευαισθητοποίηση των εργαζομένων στον τομέα του τουρισμού τόσο για τις δυνατότητες όσο και για την ευπάθεια της πολιτιστικής κληρονομιάς, ανάπτυξη υλικού για τους τουρίστες σχετικά με διαφοροποιημένες τοποθεσίες-στόχους και, τέλος, εξέταση της κατάλληλης ρύθμισης του τουρισμού, εάν χρειάζεται.
Η σύσταση D7 απαντά στις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές προκλήσεις: D1, D2, D3, D4, D5, D6 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες κοινωνικές καθώς και τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: S4, S6, S8 και K3, K7, K8.
Σύσταση D8: Προστασία, αποκατάσταση και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, με μεγαλύτερη χρήση των νέων τεχνολογιών
Η σύσταση D8 προτείνει την ορθολογική χρήση των νέων τεχνολογιών, συμβαδίζοντας με τις ολοένα και νεότερες εξελίξεις ως αποτέλεσμα της πολυεπιστημονικής και διεπιστημονικής έρευνας. Πορείες δράσεων μπορεί να είναι οι εξής: ενημέρωση των επαγγελματιών της πολιτιστικής κληρονομιάς για τις νέες εξελίξεις της τεχνολογίας, εκπόνηση μελετών εργασιών πριν από την αποκατάσταση με τη χρήση νέων τεχνολογιών, όπως η επαυξημένη πραγματικότητα, η ψηφιοποίηση, οι τρισδιάστατοι σαρωτές, τα drones κ.ά., χρήση μη επεμβατικών τεχνικών εξερεύνησης σε δυσπρόσιτες και ευαίσθητες περιοχές, ανάπτυξη νέων αναπαραστάσεων της πολιτιστικής κληρονομιάς με τη χρήση τρισδιάστατης μοντελοποίησης και τρισδιάστατης εκτύπωσης.
Η σύσταση D8 απαντά στις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές προκλήσεις: D2, D4, D6, D8 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: Κ5, Κ6, Κ7.
Σύσταση D9: Χρήση καινοτόμων τεχνικών για την παρουσίαση της πολιτιστικής κληρονομιάς στο κοινό, διατηρώντας παράλληλα την ακεραιότητά της.
Ομοίως με τη σύσταση D8, η σύσταση D9 προτείνει τη χρήση νέων τεχνολογιών, η οποία όμως είναι εξίσου σημαντική και για την παρουσίαση της πολιτιστικής κληρονομιάς προς το κοινό. Οι προτεινόμενες δράσεις περιλαμβάνουν την εικονική ή πραγματική ανακατασκευή τεχνουργημάτων ή αντικειμένων σε μια ευάλωτη ή ευαίσθητη περιοχή και τη συμμετοχή των τοπικών φορέων στη δημιουργία καινοτόμων εγκαταστάσεων.
Η σύσταση D9 απαντά στις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές προκλήσεις: D3, D4, D5.
Σύσταση D10: Αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς ως μέσο για να αποκτήσει η περιοχή έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα και να γίνει πιο ελκυστική και γνωστή
Η υλική και άυλη πολιτιστική κληρονομιά είναι σε θέση να καθορίσει την εικόνα μιας περιοχής, προσδίδοντας έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα στο έδαφος και στο δομημένο περιβάλλον, διαμορφώνοντας επίσης τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι σκέφτονται γι' αυτήν. Οι συστάσεις της D10 περιλαμβάνουν τον εντοπισμό των περιουσιακών στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς σε όλη τους την ποικιλομορφία και την οικοδόμηση μιας εδαφικής στρατηγικής και ενός χαρακτήρα διαχείρισης σε αυτά, με τη διατήρηση ή τη μετεγκατάσταση παραδοσιακών επαγγελμάτων, την προτεραιότητα στους τοπικούς πόρους και την προσφορά και τη χρήση ηθικού branding.
Η σύσταση D10 απαντά στις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές προκλήσεις: D1, D2, D3, D4, D5, D6 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: Κ2, Κ3, Κ6.
Σύσταση D11: Ανάπτυξη νέων μοντέλων διαχείρισης για να διασφαλιστεί ότι η πολιτιστική κληρονομιά επωφελείται από τις οικονομικές παρενέργειες που παράγει
Η σύσταση D11 προτείνει ότι η πολιτιστική κληρονομιά με όλα τα περιουσιακά της στοιχεία θα πρέπει να επωφελείται άμεσα από το οικονομικό κέρδος που η κληρονομιά επίσης υποστηρίζει και παράγει, συμβάλλοντας σε τεράστιο βαθμό στα εισοδήματα του τουρισμού και άλλων τομέων. Οι προτεινόμενες δράσεις είναι η ευαισθητοποίηση των φορέων της τοπικής οικονομίας ώστε να επενδύσουν στην πολιτιστική κληρονομιά, η δημιουργία ταμείων πολιτιστικής κληρονομιάς και εσόδων αφιερωμένων στην πολιτιστική κληρονομιά.
Η σύσταση D11 απαντά στις ακόλουθες εδαφικές και οικονομικές προκλήσεις: D1, D2, D3, D4, D6 και διασυνδέεται με τις ακόλουθες κοινωνικές καθώς και τις ακόλουθες γνωστικές και εκπαιδευτικές προκλήσεις: S6, S8 και K7.