Συντήρηση του Mas de Burot (Ισπανία)
Συντήρηση του Mas de Burot (Ισπανία) από τον Δήμο Horta de Sant Joan (Βραβείο Europa Nostra 2021).
Κατά τη γνώμη της κριτικής επιτροπής, το έργο αυτό αποτελεί παράδειγμα ευαισθητοποιημένης διατήρησης ενός μέτριου τύπου κληρονομιάς, ενσωματώνοντας την αποκατάσταση της αγροτικής αρχιτεκτονικής και των σχετικών δεξιοτήτων. Η σχέση των ίδιων των κατοίκων με τη φύση αντανακλάται στην ανακαίνιση, η οποία ενσωματώθηκε επίσης πλήρως στην ανάπτυξη και τη διαχείριση του φυσικού πάρκου και του τοπίου. Το εγχειρίδιο που παρήχθη θεωρείται παράδειγμα βέλτιστων πρακτικών, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανταλλαγή πληροφοριών για παρόμοια έργα. Η αποκατάσταση του Mas de Burot, ενός παραδοσιακού αγροτικού κτιρίου στο φυσικό πάρκο Els Ports, η οποία βασίστηκε σε παραδοσιακές τεχνικές βιοκατασκευής, έχει ειπωθεί ότι τονίζει την αξία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής στην περιοχή αυτή. Πέρα από την εγγενή αξία της αγροικίας του 19ου αιώνα, το Mas de Burot θεωρείται μάρτυρας της κοινωνικής ιστορίας της Ισπανίας του 20ού αιώνα και αποτελεί επίσης σημαντική πηγή αρχιτεκτονικής, ιστορικής και εθνολογικής γνώσης. Για αρκετά χρόνια το σπίτι παρέμενε εγκαταλελειμμένο, αντιμετωπίζοντας πολλά δομικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης της κατάρρευσης της στέγης, της εισροής νερού και της φθοράς των τυπικών διαχωριστικών τοίχων από πλέγμα και σοβά. Έχοντας χάσει εντελώς τον επάνω όροφο και τις σκάλες, η μοίρα του σπιτιού θα μπορούσε να θεωρηθεί μια αντανάκλαση της προοδευτικής εγκατάλειψης των παραδοσιακών δραστηριοτήτων, της αγροτικής ζωής και της σχετικής αρχιτεκτονικής στις ορεινές περιοχές. Έπρεπε να γίνουν εκτεταμένες εργασίες για να επανέλθει το σπίτι στην αρχική του κατάσταση, κατεδαφίζοντας ή στερεώνοντας ασταθή στοιχεία, αποκαθιστώντας άλλα που είχαν επιβιώσει, και ανακατασκευάζοντας τους διαχωριστικούς τοίχους και άλλα εσωτερικά χαρακτηριστικά. Η διαδικασία κατασκευής βασίστηκε αποκλειστικά σε φυσικά υλικά που προήλθαν από το τοπικό περιβάλλον. Το σπίτι εξακολουθεί να μη διαθέτει ηλεκτρικό ρεύμα, τρεχούμενο νερό ή άλλες υπηρεσίες κοινής ωφέλειας. Η κατασκευαστική εταιρεία πραγματοποίησε πρακτικές επιδείξεις των παραδοσιακών τεχνικών που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των εργασιών αποκατάστασης. Οι πληροφορίες που αποκομίστηκαν από την εμπειρία αυτή αναμένεται να είναι πολύ χρήσιμες στους επαγγελματίες που εργάζονται σε παρόμοια έργα στο μέλλον.
Σύντομη ανάλυση της περίπτωσης:
Πρόκειται για ένα ταπεινό λαϊκό κτίριο που χτίστηκε με παραδοσιακές τοπικές τεχνικές. Η παρέμβαση που πραγματοποιήθηκε αφορούσε κυρίως την επισκευή της στέγης, τη συντήρηση και τη δομική εξυγίανση της τοιχοποιίας και την ανάκτηση των παραδοσιακών τελειωμάτων. Όλα αυτά πραγματοποιήθηκαν με τα ίδια παραδοσιακά υλικά με τα οποία κατασκευάστηκε το κτίριο. Η δράση, με στόχο τη μουσειοποίηση του κτιρίου και την επίσκεψή του από το κοινό, προσπάθησε να διατηρήσει την αυθεντικότητα του κτιρίου με μια ελάχιστη παρέμβαση που ευνοούσε τη συμβατότητα υλικών, δομικών στοιχείων και χαρακτήρα, καθώς και τη διάρκεια και τη βιωσιμότητα μιας παρέμβασης που προσπάθησε να ανακτήσει τα παραδοσιακά υλικά και τεχνικές στο πλαίσιο μιας δράσης για την ανάδειξη της αξίας της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της περιοχής. Το μικρό εγχειρίδιο που εκδόθηκε μετά την επέμβαση επιτρέπει τη μεταφορά της εμπειρίας που αποκτήθηκε κατά την επέμβαση σε άλλα παρόμοια κτίρια και επίσης τη διατήρηση της σοφίας που συνδέεται με τα παραδοσιακά υλικά και τις τεχνικές.