Rethink Heritage

W niniejszym rozdziale podsumowano proponowane sposoby i strategie nowoczesnego zarządzania dziedzictwem, kierowane do organizacji zajmujących się dziedzictwem i ochroną zabytków, zapewniających do nich publiczny dostęp, jak i angażujących społeczność w procesy prac konserwatorskich.

W rozdziale tym przedstawiono „Europejską strategię na rzecz dziedzictwa kulturowego na XXI wiek” przyjętą przez Radę Europy w 2017 r. – dokument, który stanowi swoisty kompas dla europejskich decydentów i specjalistów ds. dziedzictwa, ukierunkowujący przyszłość dziedzictwa kulturowego. W trzech kolejnych częściach tekstu przeanalizowano trzy rodzaje wyzwań wynikających z treści strategii oraz podsumowano wszystkie zalecenia, które Rada Europy przedstawia jako rekomendowane rozwiązania. Równolegle z nimi, w niniejszym rozdziale dokonano analizy obszarów wyzwań, których zakresy krzyżują się oraz ostatecznie podsumowano spójny i złożony charakter Strategii.

Oddzielną część tekstu stanowi zestawienie głównych schematów finansowania organizacji zajmujących się dziedzictwem, który daje wgląd w różne przyjęte strategie finansowe; od dotacji na dziedzictwo, po zachęty podatkowe i darowizny, które są szeroko stosowane przez kraje i podmioty zarządzające europejskim dziedzictwem.

Na koniec, trzy kolejne części tekstu przedstawiają najlepsze praktyki i sposoby funkcjonowania trzech wybitnych organizacji zajmujących się dziedzictwem kulturowym i działających w Europie:

- Program Funduszy na rzecz Ochrony Dziedzictwa Światowego Dziedzictwa Edynburga (Edinburgh World Heritage Trust) (Szkocja, Wielka Brytania) od dziesięcioleci zajmuje się podziałem dotacji na ważne prace renowacyjne i konserwacyjne wymagane do zachowania miejsc światowego dziedzictwa w Edynburgu, oprócz wielu innych ważnych projektów, jednocześnie stale monitoruje miejsca dziedzictwa i aktualizuje plany działania na wyznaczonych przez nie obszarach.

- Francuska organizacja badawcza CRAterre była pionierem w szerokim uznaniu techniki glinianych murów i ziemnych konstrukcji, jednocześnie przyczyniając się do ochrony dużej liczby możliwych do zachowania zabytków ziemnych na całym świecie i opracowując dla nich możliwe strategie rozwoju. Prace laboratoryjne organizacji mają na celu efektywne i szerokie wykorzystanie zrównoważonych budowli ziemnych jako najnowocześniejszych technologicznie i przyjaznych dla środowiska w przyszłości.

- Od 1966 roku Rempart organizuje dobrowolne obozy renowacji dziedzictwa Francji i całego świata – od domów mieszkalnych, po kościoły i zamki. Obozy pozwalają wielu wolontariuszom wnieść własną pracę w odnowienie i restaurację ważnych zabytków, a w ramach tej społecznej inicjatywy – kształcą się kolejne pokolenia zarządców dziedzictwa, specjalistów i mistrzów rzemiosła.