Renowacja tradycyjnego młyna wodnego w Agios Germanos, region Prespes (Grecja)
Renowacja tradycyjnego młyna wodnego w Agios Germanos, region Prespes (Grecja) przy Parku Narodowym Prespa (Europa Nostra Gran Prix 2016)
Przyznając tę nagrodę w 2016 roku, jury złożyło szczególny hołd odrodzeniu tego wczesnoprzemysłowego młyna, który jest bardzo charakterystyczny dla okresu industrializacji Europy. Oszałamiająco złożony młyn i system zaopatrzenia w wodę zostały odrestaurowane z wielką fachowością. Obserwowalnie wysoki poziom wiedzy i zaangażowania społecznego, przyczyniły się również do zrównoważonego rozwoju gospodarczego i środowiskowego wsi i regionu. Ponadto, projekt ten został zrealizowany w Parku Transgranicznym i ma stanowić zachętę do ponadnarodowej współpracy, tworząc takie miejsce, w którym Grecja, Albania i Macedonia Północna mogą wspierać kulturę pojednania i pokojowego współistnienia. Ma ono być punktem stycznym dla tych trzech krajów, miejscem dzielenia się wartościami kulturowymi.
Chociaż w regionie Prespes znajduje się 20 młynów wodnych, jedynym, który został w pełni odrestaurowany, jest młyn w wiosce Agios Germanos. Młyn, położony w górzystym regionie Parku Narodowego Prespa, został pierwotnie zbudowany w 1930 roku. Jest w pełni sprawny i ma trzy różne mechanizmy: jeden służy do mielenia mąki, drugi do czyszczenia tkanin i trzeci do wykańczania tekstyliów. Proces renowacji polegał na naprawie budynku, który znajdował się w stanie krytycznym, odbudowie zniszczonych instalacji mechanicznych, przebudowie sieci wodociągowej oraz poprawie infrastruktury okolicy, aby zapewnić łatwy dostęp zwiedzającym. Ambitnym celem projektu było stworzenie „żywego pomnika” dziedzictwa przemysłowego regionu, przy jednoczesnym powrocie do produkcji mąki, wzmacnianiu i wspieraniu tradycyjnego handlu we wsi oraz ekologicznej uprawie zbóż w jej okolicach. Projekt ten przyniósł ogromne korzyści dzięki wsparciu i zaangażowaniu wolontariuszy i całej lokalnej społeczności, która od początku, z entuzjazmem wzięła udział w inicjatywie, poświęcając czas na budowę i eksploatację młyna wodnego.
Krótka analiza sprawy:
Jest to młyn o charakterze wiejskim, mający szczególne znaczenie dla obszaru, na którym się znajduje, ze względu na swój związek z lokalną tradycją kulturalną i przemysłową. Budynek został odrestaurowany, naprawiony i częściowo przebudowany przy użyciu takich samych materiałów i technik budowlanych co pierwotne, aby zapewnić mu kompatybilność i trwałość. Maszyny, a także system odprowadzania wody, jako integralne części kompleksu, zostały zrekonstruowane do stanu pierwotnego. Projekt, realizowany przy szerokim udziale lokalnej społeczności, pozwolił na wykorzystanie młyna jako czynnego muzeum, w którym zwiedzający mogą bezpośrednio zapoznać się z procesami produkcyjnymi.