Prezentacja pozostałości archeologicznych, Celje (Słowenia
Prezentacja pozostałości archeologicznych, Celje (Słowenia) przez gminę Celje przy dofinansowaniu Ministerstwa Kultury (Nagroda Europa Nostra 2019)
Prace konserwacyjne na liniach energetycznych i renowacja przestrzeni publicznej miasta Celje w latach 2013 i 2014 doprowadziły do wstępnych wykopalisk archeologicznych, które ujawniły część średniowiecznej piwnicy i część późnorzymskiego budynku. Jednostka regionalna Instytutu Ochrony Dziedzictwa Kulturowego (IPCHS) w Celje przeprowadziła poszerzone badania archeologiczne tych pozostałości, wysuwając propozycję ich publicznego wystawienia. Wykopaliska prowadzone przez Muzeum Regionalne w Celje doprowadziły do odkrycia w budynku dwóch starożytnych mozaik: jednej czarno-białej i drugiej całkowicie czarnej. Odkryto również ściany z systemem centralnego ogrzewania reprezentacyjnego budynku, w którym zachowały się jeszcze ówczesne freski. Konserwacją i restauracją wszystkich pozostałości archeologicznych zajmowało się Centrum Konserwacji IPCHS we współpracy z Muzeum Regionalnym w Celje. Pozostałości archeologiczne zostały zaprezentowane w specjalnie wybudowanym, dobrze zaprojektowanym pawilonie. Wystawę przygotowało Muzeum Regionalne w Celje. Zdaniem jury jest to dobry przykład ochrony i udostępniania pozostałości archeologicznych w miejscu ich odkrycia, w przestrzeni miejskiej, co w całej Europie jest wyzwaniem. Projekt pawilonu – inteligentna, dyskretna konstrukcja – jest harmonijnie zintegrowany z istniejącym zagospodarowaniem ulicy, zachowując jej ciągłość.
Krótka analiza sprawy:
Interwencja w miejskie wykopaliska archeologiczne obejmowała zarówno działania łączące pozostałości archeologiczne z tradycyjnymi materiałami, jak i szeroko zakrojoną akcję ochrony, muzealizacji i interpretacji samych znalezisk. Ochronę i prezentację materiału zapewniono dzięki wybudowaniu pawilonu, który wpisuje się w tkankę miejską, ale odróżnia się od sąsiednich budynków, czym zaprasza zwiedzającego do bliższego zapoznania się z pozostałościami archeologicznymi. Muzealizacja została przeprowadzona za pomocą wielu tradycyjnych i cyfrowych narzędzi, które pozwalają odwiedzającym zapoznać się z archeologicznymi odkryciami.