SZKŁO
Szkło jest niekrystalicznym, amorficznym ciałem stałym, często półprzezroczystym lub przezroczystym. Naturalnie pojawia się tylko jako szkło wulkaniczne; jest wytwarzane najczęściej przemysłowo poprzez szybkie schładzanie stopionej formy. Najstarszym i najbardziej znanym szkłem jest szkło krzemianowe, będące związkiem chemicznym krzemionki lub kwarcu. Wytwarzano je w IV tysiącleciu p.n.e. w Mezopotamii, Egipcie i Syrii w formie waz, mis, butelek i słojów. Może być wykonane jako gładka powierzchnia lub dmuchane szkło. W architekturze wernakularnej można je znaleźć głównie w oknach.
Szkło istnieje jako materiał czysty, przezroczysty lub barwiony naturalnymi kolorami; może być gładkie jak szkło płaskie lub dmuchane w kształty trójwymiarowe, dowolne lub formowane. Specjalne typy szkła to: pyrex, szkło zbrojone lub szkło kuloodporne. Szkło może posiadać zdobienia.
Szkło w architekturze stosuje się głównie do okien, służy do zatrzymywania wiatru, częściowego ogrzewania lub zatrzymania chłodu, kontroli widoczności. Szkło jest przezroczyste lub półprzezroczyste, co daje określoną widoczność i ilość światła. W niektórych przypadkach można je pomalować, aby stworzyć wyjątkową atmosferę. W kościołach gotyckich okna są malowane i projektowane jako różyce – okna złożone z małych kawałków szkła oprawionego w ołów występujące jako witraże, zwłaszcza w obiektach sakralnych.
Pierwsze otwory (wykorzystywane jako okna) pojawiały się w domach paleniskowych jako wyloty dymu i wentylacji. Zamknięte były przesuwanymi panelami, a ich wymiary były niewielkie – około 30 x 15 cm, umieszczone wyżej niż wzrost człowieka (z powodu zadymienia). Na ścianach na kilku wysokościach znajdowało się wiele rozsuwanych okien. Domy z paleniskiem nie były takie, jakie znamy dzisiaj.
Szkło w oknie jest tylko wypełnieniem i wymaga ramy nośnej, którą można zamocować i otworzyć. Szklane okna stały się bliższe człowiekowi; bardziej praktyczne, umożliwiające kontrolę widoku, przepustowość światła i wietrzenie pomieszczenia.
Okna ze szkłem były początkowo wykonywane z małych kawałków szkła, ze względu na jego małą produkcję i ograniczone możliwości transportu w odległe miejsca – szkło jest materiałem kruchym i może pękać podczas transportu. Jednym z pierwszych budynków z dużymi przeszklonymi oknami był pawilon niemiecki na Wystawie Światowej w 1929 roku w Barcelonie, gdzie przezroczyste szklane tafle łączyły pomieszczenia, wyznaczając nowe standardy życia społecznego.
Witraże służą stworzeniu lepszej atmosfery, są silnie dekoracyjne. Czerwień można uzyskać przy pomocy złota. Umiejscowienie szklanego okna jest bardzo ważne: za jego pomocą można kierować promieniami słonecznymi tak, aby w konkretny dzień (ważny, świąteczny) wskazywały określone miejsce jak np. w bazylice w Chartres.
Szkło jest bardzo powszechnym materiałem, tak jak i powstające z niego narzędzia, na przykład okulary. Dwie wypukłe soczewki, zestawione naprzeciw siebie, służą jako luneta lub lornetka, w codziennym użyciu jest też lustro – zwykłe szkło pokryte z jednej strony srebrem lub chromem, które odbija obraz z drugiej strony. Obiektyw jest najważniejszą częścią wszystkich aparatów.