KONSTRUKCJE Z DREWNA

V. TRADITIONAL BUILDING TECHNIQUES

Teoria i praktyka są sobie bliskie w przypadku konstrukcji drewnianych. Rąbanie pnia to praca oparta na kształtach koła i kwadratu. Wiodące są kierunki poziome, pionowe i ukośne. Są one nie tylko częścią teoretycznego schematu, ale faktycznie stanowią one uproszczenie w cięciu belek i łączeniu ich ze sobą.

Pierwszym problemem jest profil belki. Naturalny pień jest zasadniczo okrągły. Prostej konstrukcji ściennej z pni nie da się uszczelnić, występują również problemy z połączeniami elementów. Belka użytkowa wymaga profilu ortogonalnego: kwadratu lub prostokąta. Elementy te można połączyć w solidną konstrukcyjnie i szczelną ścianę (Juvanec 2012).

W praktyce: pień jest okrągły, belka może być prostokątna, aby można ją było łączyć z innymi belkami. Pnie – w przeciwieństwie do belek – łączone są ze sobą na takiej zasadzie, że między nimi pozostaje duża niewykorzystana przestrzeń. Linie cięcia są rozciągnięte. Zasady te są wykorzystywane w przypadku drewnianych złączy (Zwerger 2012). Teoria jest znacznie bliższa praktyce, niż nam się wydaje: podstawę stanowi okrąg z kwadratem w środku, a linie wiodące są poziome, pionowe i ukośne (Werner 1988).

Zastosowanie teorii w praktyce jest proste. Istnieją trzy figury geometryczne (koło, kwadrat, prostokąt) i tylko trzy kąty: 0, 45 i 90 stopni. Nie jest to ograniczenie, a ustanowienie porządku, wprowadzenie uproszczeń, których efektem końcowym są elementy połączone w harmonijne piękno.

Okrąg ma tylko jeden wymiar odchodzący od centrum: promień. Symetria koła jest cyrkularna.

Kwadrat ma tylko jedną długość linii bazowej, jeden kąt i jedną przekątną. Symetrię kwadratu można zaobserwować w kierunku pionowym, poziomym lub poprzecznym (Juvanec 2012).

Kompozycja koła i kwadratu ma po prostu jeden punkt odniesienia: linię bazową. Jeśli bok kwadratu to „jeden”, to jego przekątna – według Pitagorasa – jest pierwiastkiem z dwóch (bo jeden do kwadratu plus jeden do kwadratu równa się dwa do kwadratu).

Pierwowzorem prostokąta jest kwadrat, finalnie z wydłużonym kształtem. Najbardziej użyteczna belka ma kwadratowy profil, ale najlepszą nośność ma taka, która spełnia zasadę złotego podziału.

Złoty podział jest relacją między długościami i jego przejawy można dostrzec tak w przyrodzie, jak i w ludzkim ciele.

W długości proporcja ta może być wyrażona jako

a : b = b : c

jeśli

c = a + b

Długość „c” w złotym podziale jest opisana jako relacja między długościami „a” i „b”, jeśli „c” jest równe „a” plus „b”.

Złoty podział, jako figura geometryczna, może składać się z kwadratu i przekątnej jego połowy. W przypadku prostokąta:

1 : (1 + √5)/ 2

Profil w złotym podziale jest najbardziej efektywny. Przy najmniejszym zużyciu drewna może utrzymać największe obciążenia (Kusar 1999).

Jest to najbardziej zrównoważony sposób wykorzystanie drewna, który pozwala oszczędzić potomnym wiele drzew.

Można wskazać ważne obiekty zgodne z zasadą złotego podziału. Najważniejszym z nich jest budynek ONZ w Nowym Jorku, zaprojektowany przez francuskiego architekta Le Corbusiera.

Drewno nie jest materiałem do budowy jedynie parterowych budynków, współczesne domy mogą mieć cztery, sześć lub nawet więcej kondygnacji (Zuerich, Wiedeń, Koper).

Palisada i plecionka

Palisada to system pionowych słupów wkopywanych w ziemię.

Jeśli warunki terenu na to pozwalają, to kompozycja jest kompletna. Jeśli nie jest, słupki należy łączyć z materiałem wiklinowym, giętkimi lub połamanymi gałęziami.

Jest to najbardziej uproszczony system, który umożliwia powstanie zakrzywionych linii. Pierwszą znaną konstrukcją tego typu jest irlandzki crannog, czyli okrągła ściana, skupiona wokół ogniska, nakryta stożkowatym słomianym dachem.

Plecionka to wyrób z wikliny: ma wertykalną konstrukcję złożoną z patyczków, które przeplatają się z bardziej miękkimi gałązkami. Na powierzchni widać tkaną strukturę, ale problemem jest przepuszczalność światła, widoku, wiatru i chłodu. Plecionka jest również najprostszym materiałem wypełniającym ramy, używanym przede wszystkim do plecenia koszy.


Last modified: Tuesday, 24 October 2023, 11:31 AM