D
Degradacja
Jest to proces postępującego niszczenia jakichś elementów przyrodniczych lub kulturowych (np. degradacja dawnych terenów fabrycznych), występujący samoistnie lub jako efekt działania człowieka, przyjmując wiele różnych form. Niemal zawsze degradacja jest uważana za proces niepożądany, a jej zapobieganie jest obecnie jednym z głównych wyzwań.
Deklaracja
Stanowią formę tworzenia norm, które nie podlegają ratyfikacji. Zawierają zalecenia, określające uniwersalne zasady, którym wspólnota państw chciała nadać jak największe znaczenie i jak najszersze poparcie. Termin ten jest często wybierany celowo, aby wskazać, że strony nie zamierzają tworzyć wiążących zobowiązań, a jedynie chcą zadeklarować pewne (nie zawsze prawnie wiążące) aspiracje.
Dekonstruktywizm (ok. 1980)
Jest ruchem architektury postmodernistycznej, w ramach którego powstawały budynki sprawiające wrażenie fragmentarycznych. Charakteryzuje się brakiem harmonii, ciągłości lub symetrii. Jego nazwa pochodzi od idei „dekonstrukcji”, formy analizy semiotycznej opracowanej przez francuskiego filozofa Jacques’a Derridę. Architekci, których prace są często klasyfikowane w ramach dekonstruktywizmu (choć w wielu przypadkach sami architekci odrzucają tę etykietę) to Peter Eisenman, Frank Gehry, Zaha Hadid, Rem Koolhaas, Daniel Libeskind, Bernard Tschumi i Coop Himmelb(l)au.
De Stijl (nider. Styl) (1917 – 1931)
Był ruchem artystycznym i projektowym, który rozwinął się w Holandii, częściowo w wyniku jej izolacji podczas I wojny światowej. Był rozpoznawalny dzięki zastosowaniu mocnych linii geometrycznych, które nachodząc na siebie, dzieliły płaszczyzny na kwadraty i prostokąty oraz stosowaniu kolorów podstawowych. Styl ten przyjął się w sztuce (zwłaszcza w pracach Mondriana), meblarstwie i architekturze. Chociaż w czasach świetności De Stilij wzniesiono stosunkowo niewiele przejawów architektury, wpływ budynków takich jak Rietveld Schroder House (1924), można dostrzec w pracach architektów, takich jak Mies van der Rohe.
Diagnostyka
Wszystkie działania podjęte w celu ustalenia danych dotyczących danego dobra kulturowego; jego struktury, użytych materiałów oraz stanu, w tym stopnia pogorszenia czy wprowadzonych w nim zmian. Diagnostyka obejmuje również badanie danych historycznych i współczesnych.
Dobra kulturowe
Obiekty wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa, po spełnieniu co najmniej jednego z kryteriów dziedzictwa kulturowego i badaniu jego autentyczności, nazywane są dobrami kulturowymi. Terminem tym objęte są zarówno materialne, jak i niematerialne elementy kultury.
Dopasowanie termiczne
Instalowanie energooszczędnych materiałów i urządzeń w istniejących budynkach, w celu zminimalizowania strat ciepła i zmniejszenia zużycia energii (jest to forma „modernizacji, której celem jest oszczędzanie energii”).
Dziedzictwo (Patrimoine)
Oznacza wszelkie aktywa lub grupy aktywów; naturalne lub kulturowe; materialne lub niematerialne, które są uznawane przez społeczność ze względu na ich wartość historyczną. Jednocześnie podkreślane są potrzeby ochrony, promocji i rozpowszechniania tegoż dziedzictwa.
Dziedzictwo kulturowe
To ogół wszelkich fizycznych artefaktów oraz niematerialnych atrybutów danej grupy lub społeczeństwa, które są dziedziczone po poprzednich pokoleniach, zachowane w teraźniejszości i przekazane przyszłym pokoleniom. Dziedzictwo wiąże się z wartościami duchowymi, zjawiskami historycznymi i obyczajowymi, uznawanymi za godne ochrony prawnej. Należą do nich: systemy wierzeń, wartości, systemy filozoficzne, wiedza, zachowania, zwyczaje, sztuka, historia, doświadczenie, języki, stosunki społeczne, instytucje oraz dobra materialne. Grupa ludzi lub społeczność mogą być powiązane ze sobą takimi kategoriami jak rasa, wiek, pochodzenie etniczne lub narodowe, język lub inne.
Dziedzictwo naturalne
Obiekty przyrodnicze składające się z formacji fizycznych i biologicznych, które mają – z estetycznego lub naukowego punktu widzenia – wyjątkową powszechną wartość. Dziedzictwo naturalne obejmuje geologiczne i fizjograficzne oraz dokładnie wytyczone obszary stanowiące siedliska zagrożonych gatunków zwierząt i roślin o wyjątkowej powszechnej wartości (z punktu widzenia nauki lub ochrony przyrody), miejsca lub dokładnie wytyczone obszary przyrodnicze o wyjątkowej powszechnej wartości, wymagające ochrony swojego naturalnego piękna.